Ξαναγυρνάμε στο καλοκαίρι τού 2013, όπου τα αγκομαχητά δίνουν και παίρνουν. Από την μια μεριά, αγκομαχάει ο Βαρδινογιάννης, με καμμιά εφτακοσαριά εκατομμύρια φόρους και πρόστιμα που έχει φορτώσει στην Μότορ Όιλ ο φορολογικός έλεγχος. Δίπλα του, αγκομαχάει κι ο Λάτσης: για τον ίδιο λόγο με την Μότορ Όιλ, ο φορολογικός έλεγχος στην Ελληνικά Πετρέλαια Α.Ε. βεβαίωσε φόρους και πρόστιμα καμμιά τετρακοσαριά εκατομμύρια(*). Κι από την άλλη, αγκομαχάει ολόκληρη η κυβέρνηση γιατί ο Βαρδινογιάννης έχει ταμπουρωθεί στο Σταρ και ετοιμάζεται ν' αρχίσει βολές κατά ριπάς εναντίον της αν δεν διαγραφούν όλα τα ποσά που βεβαίωσε ο έλεγχος. Αναζητείται λύση...
Μια πρώτη προσπάθεια έκανε ο τότε γενικός γραμμετέας δημοσίων εσόδων, ο πολύς Χάρης Θεοχάρης (νυν βουλευτής τού Ποταμιού), εκδίδοντας την εγκύκλιο ΠΟΛ 1198/21-8-2013, με την οποία, ούτε λίγο ούτε πολύ, επιχειρούσε να ανατρέψει την ισχύουσα από το 2010 νομοθεσία προς όφελος της Μότορ Όιλ (και της ΕΛΠΕ). Δυστυχώς, η προσπάθεια του Θεοχάρη έπεσε στο κενό: μια εγκύκλιος δεν μπορεί να ανατρέψει ισχύοντα νόμο.
Την λύση την βρήκε ο υπουργός οικονομικών, ο Γιάννης Στουρνάρας. Να θυμηθούμε εδώ εκείνη την φορολογική διάταξη που λέγαμε προχτές, σύμφωνα με την οποία "οι δαπάνες της περίπτωσης αυτής δεν αναγνωρίζονται όταν καταβάλλονται ή οφείλονται σε φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα με κατοικία, έδρα ή εγκατάσταση σε μη συνεργάσιμα κράτη ή σε κράτη με προνομιακό φορολογικό καθεστώς, των οποίων η δραστηριότητα στην συγκεκριμένη συναλλαγή εξαντλήθηκε στην τιμολόγησή της και η παράδοση των αγαθών ή η παροχή των υπηρεσιών διενεργήθηκε από τρίτο πρόσωπο" (ν.2238/1994, άρθρο 31, παράγραφος 1, περίπτωση γ, εδάφιο τελευταίο).
Τί σκέφτηκε ο Στουρνάρας; Σκέφτηκε να ετοιμάσει μια τροπολογία, η οποία θα πρόσθετε στο τέλος τής παραπάνω διάταξης την φράση: "εκτός εάν πρόκειται για πραγματικές και συνήθεις συναλλαγές κατά το μέρος που αντιστοιχούν σε τιμές εντός του εύρους των τιμών της ημέρας συναλλαγής, οι οποίες τιμές διαμορφώνονται σε χρηματιστήρια εμπορευμάτων ή σε οργανωμένες χρηματιστηριακές αγορές".
Αν το καταλάβατε, θα διαπιστώσατε ότι πρόκειται για μοναδική ομορφιά! Αν δεν το καταλάβατε, πολύ ευχαρίστως να σας το εξηγήσω: ναι μεν ο νομοθέτης έχει διάθεση να κόψει τον κώλο όσων κάνουν παιχνιδάκια με οφσόρ στην καμπούρα τού δημοσίου ταμείου (όπως ήταν αρχικά η διάταξη), όμως πλέον δεν θα υπάρχει κανένα απολύτως πρόβλημα αν οι επιχειρήσεις αποδείξουν ότι δεν πρόκειται για "παιχνιδάκια" αλλά για "πραγματικές και συνήθεις συναλλαγές". Με άλλα λόγια, αν οι επιχειρήσεις ισχυριστούν ότι τα τιμολόγια δεν είναι "μαϊμουδιασμένα" και ότι "έτσι κάναμε πάντα, βρε αδερφέ!", όλα καλά, το μέλι γλυκό και το κουκούτσι μύγδαλο! Τι κι αν ο νόμος ορίζει ότι "οι τριγωνικές συναλλαγές με offshore εταιρείες δεν μπορούν, κατ’ αμάχητο τεκμήριο, να θεωρηθούν εκπιπτόμενες φορολογικά"; Αν υπάρχει καλή θέληση και κατανόηση, όλα γίνονται. Άλλωστε, τέσσερις μήνες νωρίτερα, ο Θεοχάρης είχε κάνει πρώτος λόγο για "μαχητό τεκμήριο" στην εγκύκλιό του.
Παρένθεση. Για να καταλάβει ο αναγνώστης την διαφορά μαχητού και αμάχητου τεκμηρίου, ας δώσουμε ένα παράδειγμα. Λέει η φορολογία εισοδήματος ότι όποιος διαθέτει αυτοκίνητο 1600 κυβικών, πρέπει κατά τεκμήριο να έχει ετήσιο εισόδημα τουλάχιστον 6.400 ευρώ. Αυτό το τεκμήριο είναι μαχητό, δηλαδή παλεύεται. Αν π.χ. πήγα φαντάρος τον Ιούλιο, αποδεικνύεται ότι το δεύτερο εξάμηνο της χρονιάς δεν θα μπορούσα να έχω εισοδήματα, οπότε το τεκμήριο μειώνεται στο μισό. Κι αν όλο τον χρόνο βρισκόμουν στην φυλακή, το τεκμήριό μου είναι μηδενικό. Όταν, λοιπόν, ο νόμος για τις οφσόρ αναφέρει "κατ' αμάχητο τεκμήριο", σημαίνει ότι οι σχετικές δαπάνες κόβονται στον έλεγχο δίχως να λαμβάνεται υπ' όψη καμμιά δικαιολογία. Κλείνει η παρένθεση και συνεχίζουμε.
Η κυβέρνηση είχε τόση πρεμούρα να τακτοποιήσει το θέμα, ώστε η εν λόγω τροπολογία (997/96/6-12-2013) μπήκε ως τσόντα σε σχέδιο νόμου του υπουργείου εργασίας, με θέμα την πάταξη της αδήλωτης εργασίας. Δυστυχώς για τον υπουργό οικονομικών, το κόλπο έγινε αντιληπτό από την αξιωματική αντιπολίτευση, η οποία έβαλε τις φωνές, παρασύροντας και ορισμένους βουλευτές τής συμπολίτευσης. Μάλιστα δε, η Ζωή Κωνσταντοπούλου μίλησε ευθέως για "φωτογραφική ντροπολογία" και ζήτησε να αποσυρθεί, σημειώνοντας δηκτικά ότι "όλοι ξέρουμε ποιος βρίσκεται από πίσω". Στην απάντησή του, ο Γιάννης Στουρνάρας ισχυρίστηκε πως, αν δεν ψηφιστεί η τροπολογία,"κινδυνεύουν όλες οι επιχειρήσεις που εισάγουν πρώτες ύλες (κυρίως της βαρειάς βιομηχανίας), να υποστούν μεγάλες ζημιές από τα πρόστιμα, πολλαπλάσια της χρηματιστηριακής τους αξίας, και έτσι να καταστραφούν και να οδηγηθούμε σε πολύ μεγάλη ανεργία". Με άλλα λόγια, για τους εργαζόμενους αγωνιούσε ο Στουρνάρας, όχι τον Βαρδινογιάννη!
Παρά την συγκινητική προσπάθεια της κυβέρνησης, η τροπολογία δεν πέρασε. Ο υπουργός την πήρε πίσω, λέγοντας ότι θα την ξαναφέρει με άλλο σχέδιο νόμου, πιο σχετικό με το θέμα. Έτσι, την επόμενη φορά την κρέμασε κάτω από νομοσχέδιο του υπουργείου άμυνας, το οποίο ρύθμιζε θέματα της εταιρείας Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα ΑΕ αλλά πάλι τον πήραν χαμπάρι. Πάλι τζίφος.
Στην τρίτη προσπάθεια, ο Γιάννης Στουρνάρας χρησιμοποίησε ως όχημα το νομοσχέδιο για τον φόρο ακινήτων. Για να υπάρχει μια "σχετικότητα" προφανώς, ο υπουργός πρόσθεσε και μια διάταξη που απάλλασσε της φορολογίας τις εξωχώριες (οφσόρ) εταιρείες οι οποίες νοίκιαζαν ακίνητα σε ναυτιλιακές εταιρείες(!). Γέλασαν και οι πέτρες, όμως η τροπολογία και πάλι δεν πέρασε. Αυτή την φορά αντέδρασαν και κυβερνητικοί βουλευτές.
Η τέταρτη φορά ήταν η φαρμακερή. Η τροπολογία πήρε αριθμό 1251/67 και στις 7 Μαρτίου 2014 κατατέθηκε ως ουρά στο νομοσχέδιο του υπουργείου διοικητικής μεταρρύθμισης "Καταργήσεις-συγχωνεύσεις νομικών προσώπων και υπηρεσιών του δημόσιου τομέα". Δηλαδή, από πάνω ο Κυριάκος Μητσοτάκης (με το νομοσχέδιο) κλείνει 23 φορείς τού δημοσίου και επιβάλλει την αξιολόγηση με υποχρεωτική ποσόστωση, ανοίγοντας τον δρόμο προς την διαθεσιμότητα (λέγε με: ανεργία) χιλιάδων δημοσίων υπαλλήλων κι από κάτω ο Γιάννης Στουρνάρας (με την τροπολογία) χαρίζει εκατοντάδες εκατομμύρια στις δυο πιο κερδοφόρες επιχειρήσεις της χώρας!
Η τροπολογία μπήκε σε ονομαστική ψηφοφορία στις 13 Μαρτίου 2014 και πέρασε με 140 θετικές ψήφους (ΝΔ, ΠαΣοΚ) έναντι 91 αρνητικών (ΣυΡιζΑ, ΚΚΕ). Υπερίσχυσε ο "πόνος" και ο "καημός" των κυβερνητικών βουλευτών για τις φουκαριάρες τις επιχειρήσεις. Μέσα σε έναν νόμο που άνοιγε την πόρτα της ανεργίας σε χιλιάδες εργαζομένους, χώρεσε και μια πρόστυχη διαταξούλα που χάριζε -και συνεχίζει να χαρίζει- φόρους εκατοντάδων εκατομμυρίων σε μια χούφτα συμπολιτών μας, οι οποίοι φαίνεται πως είναι "πιο ίσοι" από μας τους κοινούς θνητούς.
Οι Βαρδινογιάννηδες (και οι Λάτσηδες, βέβαια) μπορούσαν να ανασάνουν ανακουφισμένοι και να σκεφτούν με την ησυχία τους την επόμενη καλή δουλειά...
Ας αλλάξουμε θέμα τώρα. Το πρωί της Τρίτης 20 Νοεμβρίου 1990, η "Ε.Ο. 17 Νοέμβρη" χτύπησε με ρουκέττες την θωρακισμένη Μερσεντές του Βαρδή Βαρδινογιάννη στην Νέα Ερυθραία. Το χτύπημα δεν είχε το αποτέλεσμα που προσδοκούσε η οργάνωση, λόγω της ισχυρής θωράκισης του αυτοκινήτου. Αύριο θα κλείσουμε τούτη την σειρά, παραθέτοντας επιλεγμένα αποσπάσματα από την σχετική προκήρυξη, χωρίς κανένα σχόλιο.
---------------------------
(*) Σύμφωνα με τον έλεγχο, "βρέθηκε ότι οι εταιρείες αυτές καταχώρησαν στα έξοδά τους τιμολόγια και παραστατικά που εξέδωσαν offshore εταιρείες με έδρα τον Παναμά, κατόπιν τριγωνικών συναλλαγών, δηλαδή κατόπιν συναλλαγών που διενεργήθηκαν μεταξύ αυτής και του πραγματικού προμηθευτή της, που βρισκόταν στη Ρωσία, με έκδοση όμως τιμολογίων από offshore εταιρίες που εδρεύουν στον Παναμά και αλλού και όχι από τον πραγματικό προμηθευτή". Πώς το βλέπετε; Δεν είναι απολύτως φυσιολογικό να βρίσκεσαι στην Ελλάδα, να αγοράζεις πετρέλαιο από την Ρωσσία και νου σου κόβει τιμολόγιο ο Παναμάς, όπου -εντελώς συμπτωματικά- έχουν την έδρα τους μερικές εξωχώριες εταιρείες των Βαρδινογιάννηδων;
Μια πρώτη προσπάθεια έκανε ο τότε γενικός γραμμετέας δημοσίων εσόδων, ο πολύς Χάρης Θεοχάρης (νυν βουλευτής τού Ποταμιού), εκδίδοντας την εγκύκλιο ΠΟΛ 1198/21-8-2013, με την οποία, ούτε λίγο ούτε πολύ, επιχειρούσε να ανατρέψει την ισχύουσα από το 2010 νομοθεσία προς όφελος της Μότορ Όιλ (και της ΕΛΠΕ). Δυστυχώς, η προσπάθεια του Θεοχάρη έπεσε στο κενό: μια εγκύκλιος δεν μπορεί να ανατρέψει ισχύοντα νόμο.
 |
| Τρεισήμισυ μήνες πριν ο Στουρνάρας καταθέσει την τροπολογία του, ο Θεοχάρης διαβάζει την σκέψη του... |
Την λύση την βρήκε ο υπουργός οικονομικών, ο Γιάννης Στουρνάρας. Να θυμηθούμε εδώ εκείνη την φορολογική διάταξη που λέγαμε προχτές, σύμφωνα με την οποία "οι δαπάνες της περίπτωσης αυτής δεν αναγνωρίζονται όταν καταβάλλονται ή οφείλονται σε φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα με κατοικία, έδρα ή εγκατάσταση σε μη συνεργάσιμα κράτη ή σε κράτη με προνομιακό φορολογικό καθεστώς, των οποίων η δραστηριότητα στην συγκεκριμένη συναλλαγή εξαντλήθηκε στην τιμολόγησή της και η παράδοση των αγαθών ή η παροχή των υπηρεσιών διενεργήθηκε από τρίτο πρόσωπο" (ν.2238/1994, άρθρο 31, παράγραφος 1, περίπτωση γ, εδάφιο τελευταίο).
Τί σκέφτηκε ο Στουρνάρας; Σκέφτηκε να ετοιμάσει μια τροπολογία, η οποία θα πρόσθετε στο τέλος τής παραπάνω διάταξης την φράση: "εκτός εάν πρόκειται για πραγματικές και συνήθεις συναλλαγές κατά το μέρος που αντιστοιχούν σε τιμές εντός του εύρους των τιμών της ημέρας συναλλαγής, οι οποίες τιμές διαμορφώνονται σε χρηματιστήρια εμπορευμάτων ή σε οργανωμένες χρηματιστηριακές αγορές".
Αν το καταλάβατε, θα διαπιστώσατε ότι πρόκειται για μοναδική ομορφιά! Αν δεν το καταλάβατε, πολύ ευχαρίστως να σας το εξηγήσω: ναι μεν ο νομοθέτης έχει διάθεση να κόψει τον κώλο όσων κάνουν παιχνιδάκια με οφσόρ στην καμπούρα τού δημοσίου ταμείου (όπως ήταν αρχικά η διάταξη), όμως πλέον δεν θα υπάρχει κανένα απολύτως πρόβλημα αν οι επιχειρήσεις αποδείξουν ότι δεν πρόκειται για "παιχνιδάκια" αλλά για "πραγματικές και συνήθεις συναλλαγές". Με άλλα λόγια, αν οι επιχειρήσεις ισχυριστούν ότι τα τιμολόγια δεν είναι "μαϊμουδιασμένα" και ότι "έτσι κάναμε πάντα, βρε αδερφέ!", όλα καλά, το μέλι γλυκό και το κουκούτσι μύγδαλο! Τι κι αν ο νόμος ορίζει ότι "οι τριγωνικές συναλλαγές με offshore εταιρείες δεν μπορούν, κατ’ αμάχητο τεκμήριο, να θεωρηθούν εκπιπτόμενες φορολογικά"; Αν υπάρχει καλή θέληση και κατανόηση, όλα γίνονται. Άλλωστε, τέσσερις μήνες νωρίτερα, ο Θεοχάρης είχε κάνει πρώτος λόγο για "μαχητό τεκμήριο" στην εγκύκλιό του.
Παρένθεση. Για να καταλάβει ο αναγνώστης την διαφορά μαχητού και αμάχητου τεκμηρίου, ας δώσουμε ένα παράδειγμα. Λέει η φορολογία εισοδήματος ότι όποιος διαθέτει αυτοκίνητο 1600 κυβικών, πρέπει κατά τεκμήριο να έχει ετήσιο εισόδημα τουλάχιστον 6.400 ευρώ. Αυτό το τεκμήριο είναι μαχητό, δηλαδή παλεύεται. Αν π.χ. πήγα φαντάρος τον Ιούλιο, αποδεικνύεται ότι το δεύτερο εξάμηνο της χρονιάς δεν θα μπορούσα να έχω εισοδήματα, οπότε το τεκμήριο μειώνεται στο μισό. Κι αν όλο τον χρόνο βρισκόμουν στην φυλακή, το τεκμήριό μου είναι μηδενικό. Όταν, λοιπόν, ο νόμος για τις οφσόρ αναφέρει "κατ' αμάχητο τεκμήριο", σημαίνει ότι οι σχετικές δαπάνες κόβονται στον έλεγχο δίχως να λαμβάνεται υπ' όψη καμμιά δικαιολογία. Κλείνει η παρένθεση και συνεχίζουμε.
Η κυβέρνηση είχε τόση πρεμούρα να τακτοποιήσει το θέμα, ώστε η εν λόγω τροπολογία (997/96/6-12-2013) μπήκε ως τσόντα σε σχέδιο νόμου του υπουργείου εργασίας, με θέμα την πάταξη της αδήλωτης εργασίας. Δυστυχώς για τον υπουργό οικονομικών, το κόλπο έγινε αντιληπτό από την αξιωματική αντιπολίτευση, η οποία έβαλε τις φωνές, παρασύροντας και ορισμένους βουλευτές τής συμπολίτευσης. Μάλιστα δε, η Ζωή Κωνσταντοπούλου μίλησε ευθέως για "φωτογραφική ντροπολογία" και ζήτησε να αποσυρθεί, σημειώνοντας δηκτικά ότι "όλοι ξέρουμε ποιος βρίσκεται από πίσω". Στην απάντησή του, ο Γιάννης Στουρνάρας ισχυρίστηκε πως, αν δεν ψηφιστεί η τροπολογία,"κινδυνεύουν όλες οι επιχειρήσεις που εισάγουν πρώτες ύλες (κυρίως της βαρειάς βιομηχανίας), να υποστούν μεγάλες ζημιές από τα πρόστιμα, πολλαπλάσια της χρηματιστηριακής τους αξίας, και έτσι να καταστραφούν και να οδηγηθούμε σε πολύ μεγάλη ανεργία". Με άλλα λόγια, για τους εργαζόμενους αγωνιούσε ο Στουρνάρας, όχι τον Βαρδινογιάννη!
Παρά την συγκινητική προσπάθεια της κυβέρνησης, η τροπολογία δεν πέρασε. Ο υπουργός την πήρε πίσω, λέγοντας ότι θα την ξαναφέρει με άλλο σχέδιο νόμου, πιο σχετικό με το θέμα. Έτσι, την επόμενη φορά την κρέμασε κάτω από νομοσχέδιο του υπουργείου άμυνας, το οποίο ρύθμιζε θέματα της εταιρείας Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα ΑΕ αλλά πάλι τον πήραν χαμπάρι. Πάλι τζίφος.
Στην τρίτη προσπάθεια, ο Γιάννης Στουρνάρας χρησιμοποίησε ως όχημα το νομοσχέδιο για τον φόρο ακινήτων. Για να υπάρχει μια "σχετικότητα" προφανώς, ο υπουργός πρόσθεσε και μια διάταξη που απάλλασσε της φορολογίας τις εξωχώριες (οφσόρ) εταιρείες οι οποίες νοίκιαζαν ακίνητα σε ναυτιλιακές εταιρείες(!). Γέλασαν και οι πέτρες, όμως η τροπολογία και πάλι δεν πέρασε. Αυτή την φορά αντέδρασαν και κυβερνητικοί βουλευτές.
 |
| Η τροπολογία της ντροπής. Σε νόμο με τον οποίο Μητσοτάκης και Βρούτσης βγάζουν στην ανεργία χιλιάδες δημοσίους υπαλλήλους, ο Στουρνάρας βρίσκει την ευκαιρία να χαρίσει εκατοντάδες εκατομμύρια στους "εκλεκτούς". |
Η τροπολογία μπήκε σε ονομαστική ψηφοφορία στις 13 Μαρτίου 2014 και πέρασε με 140 θετικές ψήφους (ΝΔ, ΠαΣοΚ) έναντι 91 αρνητικών (ΣυΡιζΑ, ΚΚΕ). Υπερίσχυσε ο "πόνος" και ο "καημός" των κυβερνητικών βουλευτών για τις φουκαριάρες τις επιχειρήσεις. Μέσα σε έναν νόμο που άνοιγε την πόρτα της ανεργίας σε χιλιάδες εργαζομένους, χώρεσε και μια πρόστυχη διαταξούλα που χάριζε -και συνεχίζει να χαρίζει- φόρους εκατοντάδων εκατομμυρίων σε μια χούφτα συμπολιτών μας, οι οποίοι φαίνεται πως είναι "πιο ίσοι" από μας τους κοινούς θνητούς.
Οι Βαρδινογιάννηδες (και οι Λάτσηδες, βέβαια) μπορούσαν να ανασάνουν ανακουφισμένοι και να σκεφτούν με την ησυχία τους την επόμενη καλή δουλειά...
Ας αλλάξουμε θέμα τώρα. Το πρωί της Τρίτης 20 Νοεμβρίου 1990, η "Ε.Ο. 17 Νοέμβρη" χτύπησε με ρουκέττες την θωρακισμένη Μερσεντές του Βαρδή Βαρδινογιάννη στην Νέα Ερυθραία. Το χτύπημα δεν είχε το αποτέλεσμα που προσδοκούσε η οργάνωση, λόγω της ισχυρής θωράκισης του αυτοκινήτου. Αύριο θα κλείσουμε τούτη την σειρά, παραθέτοντας επιλεγμένα αποσπάσματα από την σχετική προκήρυξη, χωρίς κανένα σχόλιο.
---------------------------
(*) Σύμφωνα με τον έλεγχο, "βρέθηκε ότι οι εταιρείες αυτές καταχώρησαν στα έξοδά τους τιμολόγια και παραστατικά που εξέδωσαν offshore εταιρείες με έδρα τον Παναμά, κατόπιν τριγωνικών συναλλαγών, δηλαδή κατόπιν συναλλαγών που διενεργήθηκαν μεταξύ αυτής και του πραγματικού προμηθευτή της, που βρισκόταν στη Ρωσία, με έκδοση όμως τιμολογίων από offshore εταιρίες που εδρεύουν στον Παναμά και αλλού και όχι από τον πραγματικό προμηθευτή". Πώς το βλέπετε; Δεν είναι απολύτως φυσιολογικό να βρίσκεσαι στην Ελλάδα, να αγοράζεις πετρέλαιο από την Ρωσσία και νου σου κόβει τιμολόγιο ο Παναμάς, όπου -εντελώς συμπτωματικά- έχουν την έδρα τους μερικές εξωχώριες εταιρείες των Βαρδινογιάννηδων;
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου