Η ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΤΟΥ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΣ................

Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ένα Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο...

Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ένα Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο... (1)

Με τον Γιάννη σπουδάσαμε μαζί. Εγώ στην ΑΣΟΕΕ κι εκείνος στο Οικονομικό Τμήμα τής Νομικής (τότε δεν υπήρχε αυτόνομη Οικονομική Σχολή στο Καποδιστριακό). Για ένα φεγγάρι, μάλιστα, τα κρεβάτια μας χωρίζονταν από ένα κομοδίνο, ενώ αρκετές φορές σύχναζε ο ένας στην σχολή του άλλου για χάρη κάποιου καθηγητή του οποίου η διδασκαλία ξεχώριζε. Ακόμα θυμάμαι ένα μήνυμα με μαρκαδόρο σε κάποιον τοίχο τής σχολής του: "Παυλόπουλε, αν η μάνα σου ήξερε το χάπι, θα είχαμε γλιτώσει από σένα". Ήταν η πρώτη μου γνωριμία με τον περιώνυμο σήμερα Προκόπη... Αργότερα, τράβηξε ο καθένας τον δρόμο του. Εκείνος...

κατάφερε και μπήκε στον τραπεζικό κλάδο και σιγά-σιγά ανέβηκε μερικά σκαλοπάτια στην ιεραρχία τού Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου. Κι όλα έδειχναν πως πήγαιναν καλά (ή, τουλάχιστον, όχι τόσο άσχημα όσο για πολλούς άλλους), ώσπου πριν λίγες εβδομάδες τού 'ρθε το χαμπέρι: το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο τον ευχαριστούσε για την γόνιμη ως τότε συνεργασία και του ευχόταν καλή τύχη στην συνέχεια, ανακοινώνοντάς του την απόλυσή του.

Αλήθεια, ποιός περίμενε αυτή την κατάληξη για ένα στιβαρό καταθετικό ίδρυμα, με το οποίο δημιουργούσαμε σχέση από μικρά παιδιά, χάρη στους περίφημους μεταλλικούς κουμπαράδες του; Ποιός μπορούσε ποτέ να προβλέψει την πτώση μιας τράπεζας, η οποία -υποτίθεται πως- πρωτίστως ενδιαφερόταν για την ασφάλεια των καταθέσεων των πελατών της και απέφευγε τα επενδυτικά ρίσκα; Αξίζει να ρίξουμε μια λεπτομερέστερη ματιά στην πρόσφατη ιστορία τού Τ.Τ., ως εξόχως διδακτικής. ...

Το στραπάτσο τού Τ.Τ. δεν χρειάστηκε παρά μόνο δέκα χρόνια για να σχεδιαστεί και να ολοκληρωθεί. Το 2002, με τον νόμο 3082/2002, το άλλοτε πανίσχυρο καταθετικό ίδρυμα (π.χ. το 1970 είχε καταθέσεις 21 δισ. δραχμών, πάνω από το 30% του συνόλου των ελληνικών καταθέσεων!) μετατράπηκε σε ανώνυμη εταιρεία. Τον επόμενο χρόνο άρχισε να χορηγεί στεγαστικά δάνεια και σε μη δημοσίους υπαλλήλους, αναλαμβάνοντας τα πρώτα ρίσκα (τα δάνεια σε δημοσίους υπαλλήλους είχαν την σιγουριά τού σταθερού μισθού τού δανειολήπτη). Το 2004 επεκτείνεται στην λιανική τραπεζική και το 2005 δρομολογεί τις διαδικασίες εισαγωγής του στο χρηματιστήριο.

Το 2006 είναι κομβική χρονιά για το Τ.Τ.. Παίρνει άδεια λειτουργίας πιστωτικού ιδρύματος, δηλαδή μετατρέπεται σε κανονική τράπεζα, αλλάζει το όνομά του σε Postbank (σ.σ.: φρίκη!) και μπαίνει υπό την εποπτεία τής Τράπεζας της Ελλάδος. Πριν βγει η χρονιά, η κυβέρνηση Καραμανλή εντάσσει το Τ.Τ. στο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων και η νεόκοπη τράπεζα μπαίνει στο χρηματιστήριο. Το ξεπούλημα που είχε ξεκινήσει επί κυβερνήσεως Σημίτη, παίρνει πλέον ορατό σχήμα. Ο Καραμανλής τοποθετεί στην θέση τού προέδρου τον Άγγελο "΄ανθρωπος-για-όλες-τις-δουλειές" Φιλιππίδη, έναν εξόχως αποτυχημένο πρώην πρόεδρο του Παναθηναϊκού.

Ο Φιλιππίδης φέρνει τα πάνω κάτω: αλλάζει εκ βάθρων την δομή τού Τ.Τ. (πλέον, η επίσημη ονομασία είναι ΤΤ Hellenic Postbank, αλλά για όλο τον κόσμο παραμένει Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο), ανοίγει καινούργια υποκαταστήματα, μειώνει το προσωπικό, ιδρύει θυγατρικές, ανοίγεται σε νέες επενδύσεις και νέα τραπεζικά προϊόντα. Κυρίως, όμως, "μαϊμουδιάζει" τα νούμερα, αναδεικνύοντας το Τ.Τ. ως πρώτη στην Ελλάδα και τρίτη στην Ευρώπη τράπεζα, από πλευράς κεφαλαιακής επάρκειας. Καραμπινάτη απόδειξη των φιλιππίδειων μαϊμουδιών αποτελεί το γεγονός ότι σήμερα το Τ.Τ. έχει περιέλθει στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, αφού δεν κατάφερε να ανακεφαλαιοποιηθεί.

Κάπως έτσι φτάνουμε στα τέλη τού 2012. Η κυβέρνηση Σαμαρά προκηρύσσει διαγωνισμό για την πώληση του Τ.Τ., ο οποίος καταλήγει άγονος, κυρίως επιδή το τραπεζικό τοπίο είναι θολό. Είναι η εποχή που το ενδιαφέρον συγκεντρώνεται στην συζητούμενη συγχώνευση της Εθνικής με την Γιούρομπανκ, με την διοίκηση της πρώτης να έχει απευθύνει προαιρετική δημόσια πρόταση στους μετόχους της δεύτερης. Με την Πειραιώς να έχει στρέψει το δικό της ενδιαφέρον κυρίως προς την Αγροτική, απέμενε μόνο η Άλφα τού Κωστόπουλου να ασχοληθεί με το Τ.Τ.. Όμως, ούτε κι αυτή ενδιαφέρθηκε. Ο λόγος; Ο διαγωνισμός δεν χώριζε το Τ.Τ. σε "καλή" και "κακή" τράπεζα και το πούλαγε ατόφιο. Μάλιστα δε, το πούλαγε δίχως να έχει προηγηθεί εθελούσια έξοδος των εργαζομένων και χωρίς να αλλάξουν οι συμβάσεις τους από συλλογικές σε επιχειρησιακές.

Ο Στουρνάρας παίρνει το μήνυμα. Το Τ.Τ. "σπάει" σε δυο κομμάτια. Το κράτος αναλαμβάνει να πληρώσει τους τζερεμέδες του "κακού" κομματιού και να χρηματοδοτήσει την εθελούσια έξοδο των εργαζομένων, δίνοντας στους επίδοξους αγοραστές την δυνατότητα να κάνουν μια "καλή" επένδυση. Αυτή η "καλή" επένδυση αφορά το υγιές κομμάτι τής τράπεζας, το οποίο βλέπει το φως στις 18 Ιανουαρίου 2013 υπό την επωνυμία "Νέο Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο Ελλάδος Ανώνυμη Τραπεζική Εταιρεία". Το ξεπούλημα μπαίνει στην τελική του ευθεία.

[συνεχίζεται]

Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ένα Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο... (2)

Αφού, λοιπόν, η κυβέρνηση κατάφερε να "απολυμάνει" το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο από την "βρομιά" των επισφαλών απαιτήσεών του αλλά καί από τα "βαρίδια" των εργαζομένων, οι οποίοι επέμεναν να δουλεύουν καλυπτόμενοι από συλλογικές συμβάσεις, προκήρυξε νέο διαγωνισμό για την πώλησή του. Σε ποιόν ανέθεσε τις διαδικασίες; Μα, σε κάποιον γνωστό από τα παλιά, ο οποίος έχει κάνει ωραιότατες δουλίτσες σε τούτον τον ρημαδότοπο: στην Γκόλντμαν Σακς.

Για την ακρίβεια, τα πράγματα εξελίχθηκαν κάπως διαφορετικά. Πριν προλάβει η Γκόλντμαν Σακς να κάνει την δουλειά της, η κατάσταση στον τραπεζικό τομέα άλλαξε. Εθνική, Πειραιώς και Άλφα κατάφεραν να μαζέψουν το ποσοστό που απαιτούσε το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας για να συμβάλει στην ανακεφαλαιοποίησή τους, αλλά τόσο η Γιούρομπανκ όσο και το Τ.Τ. δεν τα κατάφεραν. Έτσι, οι δυο τελευταίες πέρασαν στην ιδιοκτησία τού Τ.Χ.Σ..

Αυτή η εξέλιξη δημιούργησε στα τζιμάνια τού οικονομικού επιτελείου τής κυβέρνησης, της Τράπεζας της Ελλάδος αλλά και της τρόικας την πεποίθηση ότι το Τ.Τ. θα έπρεπε να συγχωνευθεί με την Γιούρομπανκ χωρίς διαγωνισμό, μιας και το Τ.Χ.Σ. κατείχε το σύνολο των μετοχών και των δυο τραπεζών. Προσπαθώντας να προλάβει τις εξελίξεις, λοιπόν, το Τ.Χ.Σ. αποφάσισε να αλλάξει τα δεδομένα τού διαγωνισμού την τελευταία στιγμή, μόλις 15 ώρες πριν την εκπνοή τής προθεσμίας.

Αφορμή για την στάση αυτή του Τ.Χ.Σ. ήσαν οι επιστολές τής Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ανταγωνισμού, οι οποίες δεν αμφισβητούσαν ότι η απόφαση για την μεταβίβαση του Τ.Τ. ανήκε στο Τ.Χ.Σ. αλλά υπενθύμιζαν μια σημαντική παράμετρο: οι τράπεζες που έπαιρναν βοήθεια δεν μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν αυτά τα λεφτά για εξαγορές αλλά μόνο για κάλυψη των αναγκών τους σε ρευστότητα, διοχετεύοντας αυτή την ρευστότητα στην αγορά. Συνεπώς, οι προτάσεις για την εξαγορά τού Τ.Τ. θα έπρεπε να γίνουν με μετοχές και όχι με μετρητά. Είναι προφανές ότι σ' αυτήν την τελευταία λεπτομέρεια μπορούσε να ανταποκριθεί μόνο η Γιούρομπανκ.

Μόλις η Γκόλντμαν Σακς ενημέρωσε τις ενδιαφερόμενες τράπεζες για τις εξελίξεις τής τελευταίας στιγμής, ξέσπασε θύελλα αντιδράσεων, οι οποίες αφορούσαν τόσο την αλλαγή των όρων τού διαγωνισμού τελευταία στιγμή όσο και την φωτογραφική περιγραφή τού νικητή. Η κατάσταση μπερδεύτηκε ακόμη περισσότερο επειδή στον διαγωνισμό συμμετείχε και ξένη τράπεζα, η οποία δεν έχει πάρει βοήθεια και, επομένως, θα μπορούσε να πληρώσει με μετρητά.

Αμέσως, η διευθύνουσα σύμβουλος τού Τ.Χ.Σ. Αναστασία Σακελλαρίου (*) απείλησε ότι θα παραιτηθεί, ενώ είχε ήδη δηλώσει την πρόθεσή της να ακυρώσει τον διαγωνισμό, τον οποίο η ίδια είχε προκηρύξει. Για να καλύψει την Σακελλαρίου, η κυβέρνηση πρόσθεσε μια διάταξη στο πολυνομοσχέδιο περί απαλλαγής των μελών τού Τ.Χ.Σ. από κάθε νομική ευθύνη. Έτσι, η Σακελλαρίου μετέθεσε την τελική της απόφαση για την περασμένη Δευτέρα, περιμένοντας πρώτα την ψήφιση του πολυνομοσχεδίου.

Στο μεταξύ, διέρρευσε η πληροφορία ότι η προηγούμενη διοίκηση της Γιούρομπανκ είχε έρθει σε συμφωνία με ένα κονσόρτσιουμ ξένων επενδυτών, οι οποίοι προτίθενταν να διαθέσουν 1 δισ. ευρώ για να αγοράσουν μετοχές τής τράπεζας, υπό την προϋπόθεση ότι η Γιούρομπανκ θα αποκτούσε το Τ.Τ.. Στο εν λόγω κονσόρτσιουμ συμμετέχουν η πανίσχυρη Ρόθτσιλντ, η Θερντ Πόιντ και ένα fund με επί κεφαλής τον Μαρκ Μεζβίνσκι, γαμπρό τού Μπιλ Κλίντον.

Περισσότερες λεπτομέρειες από όσα βυσσοδομήθηκαν, δεν κατάφερα να συγκεντρώσω. Πάντως, χτες βράδυ είδα στην τηλεόραση μια διαφήμιση Γιούρομπανκ και Νέου Τ.Τ. από κοινού. Προφανώς, το έγκλημα ολοκληρώθηκε. Το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο που ξέραμε, πέρασε πλέον στην ιστορία.

(*) Η Αναστασία Σακελλαρίου τοποθετήθηκε στην θέση τής διευθύνουσας συμβούλου τού Τ.Χ.Σ. στις αρχές του χρόνου και η θητεία της θα λήξει στις 30 Ιουνίου 2017. Με απόφαση του υπουργού οικονομικών Γιάννη Στουρνάρα (ο οποίος είναι μανούλα καημένη στο να κόβει μισθούς και συντάξεις και να διατυμπανίζει ότι δεν υπάρχουν περιθώρια για μισθολογικές αυξήσεις), ο μισθός τής εν λόγω κυρίας ορίστηκε σε 215.000 ευρώ ετησίως, δηλαδή σε κάτι παραπάνω από 17.900 ευρώ κάθε μήνα. Με την ίδια υπουργική απόφαση, ορίστηκε ως αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος ο Μάριος Κολλιόπουλος, με μισθό 185.000 ετησίως (ή πάνω από 15.400 μηναίως) και ως απλό μέλος ο Αναστάσιος Γάγαλης (πρώην αντιπρόεδρος), με μισθό μόλις...165.000 ετησίως (ή 13.750 μηνιαίως). Καληνύχτα σας.