Από τον Αναστάσιο Σκουφά
Aς ξεκινήσουμε κάπως έτσι.
Εχετε αναρωτηθεί γιατί καμμία κυβέρνηση (ούτε η πρώτη της Αριστεράς) δεν έκανε Εξεταστική για τα δις ευρώ διασπάθισης δημοσίου χρήματος στο χώρο της Υγείας;
Τα ιλιγγιώδη ποσά που κατακρεουργήθηκαν στην Υγεία και τα οποία έγιναν βίλες, πισίνες και εξωχώριοι λογαριασμοί έχουν τεράστια "συνεισφορά" στο χρέος, στην χρεοκοπία, στα Μνημόνια, στο μακελειό, στις αυτοκτονίες Ελλήνων πολιτών.
Θα περίμενε λοιπόν κανείς από τον πρώτο υπουργό της Αριστεράς να βάλει τάξη στο χάος, να σεβαστεί το αίμα του ελληνικού λαού και αφού ενημερωθεί -από όλες τις πλευρές και σε βάθος για το θέμα του φαρμάκου και τα γεννόσημα να πάρει τις σωστές αποφάσεις προς όφελος του ελληνικού λαού.
Αντίθετα, μόλις χθες ο αρμόδιος υπουργός μιλώντας στον ΒΗΜΑ FM, (μαγαζί του ΔΟΛ,-ο οποίος με τους λοιπούς χρεοκοπημένους μηντιακούς ομίλους των θαλασσοδανείων έχουν κατακλυσθεί από διαφημίσεις των εταιρειών φαρμάκου) έκανε λόγο για "Εφιάλτες" που τον κάρφωσαν στην Τρόικα.
Αλήθεια κε Κουρουμπλή, τι ακριβώς κάρφωσαν στην Τρόικα; Μήπως κάποια Τροπολογία αξίας πολλών δις ευρώ για την τσέπη των εμπλεκόμενων και των νταλαβεριτζήδων από τα ΜΜΕ που έχουν αναλάβει την επικοινωνία τους;
Μήπως κάποια τροπολογία την οποία θα πληρώσουν με αίμα οι Ελληνες πολίτες;
Είναι αλήθεια κε Κουρουμπλή ότι σάς πιέζουν να ενδώσετε στην επαναφορά της συνταγογράφησης και του πρότυπου (και πιο ακριβού φαρμάκου), οι υπερτιμολογήσεις των οποίων εφταναν ακόμη και το 90% στις προμήθειες των νοσοκομείων, ενώ επέτρεπαν σε γιατρούς να θησαυρίζουν από τα bonus των εταιρειών;
Είναι αλήθεια κε Κουρουμπλή μας, ότι για μια Τροπολογία σας σφάζονται παληκάρια στην ποδιά σας και εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ εκμαυλισμού επιχειρούν να δελεάσουν τόσο εσάς όσο και το Μέγαρο Μαξίμου;
Τι οφείλετε να κάνετε κε Κουρουμπλή;
Το αυτονόητο: Nα εξασφαλίσετε για την υγεία του ελληνικού λαού τα κορυφαία γεννόσημα φάρμακα. Τίποτε το λιγότερο. Υπάρχουν εταιρείες σε ολόκληρο τον κόσμο που παράγουν αρίστης ποιότητας γεννόσημα. Η ευθύνη σας είναι να εντοπίσετε αυτές τις εταιρίες και με αυτές να συνεργαστεί το ελληνικό δημόσιο.
Δεν έχετε δικαίωμα κε Κουρουμπλή να κάνετε τίποτε λιγότερο και τίποτε διαφορετικό. Τα σαπάκια ασφαλιστικά ταμεία και τα νοσοκομεία δεν είναι σε θέση να αντέξουν άλλες υπερτιμολογήσεις από τους επιτήδειους.
Δεν έχετε άλλοθι κε Κουρουμπλή να βάλετε την υπογραφή σας σε μια τροπολογία η οποία θα βυθίσει τον ελληνικό λαό σε μια ακόμη ιλιγγιώδη σπατάλη δις ευρώ.
Ευθύνη σας κε υπουργέ είναι να εγγυηθείτε πιο φτηνά και πιο ποιοτικά γεννόσημα φάρμακα. Τώρα εάν κάποιος ασθενής θέλει να πληρώσει από την τσέπη του και να αγοράσει το πρότυπο ας το κάνει. Εσείς δεν έχετε δικαίωμα να μας επαναφέρετε στο χάος.
Πάμε παρακάτω.
Μήπως κε Κουρουμπλή έχετε δώσει το δικαίωμα σε συγκεκριμένους δημοσιογράφους και επικοινωνιολόγους να μιλάνε εκ μέρους σας και να κάνουν lobbying με φόντο την χρεοκοπημένη Κολομβία των Βαλκανίων;
Τι πάει να πει lobbying στο περιβάλλον μιας χρεοκοπημένης χώρας και ιδιαίτερα στο χώρο του φαρμάκου και της Υγείας όπου η κακοδιαχείρηση έχει τεράστια συμβολή στην Κόλαση που ζούμε;
Γιατί κε υπουργέ αντί να κάνετε λόγο για "Εφιάλτες" δεν ζητάτε να γίνει Εξεταστική για τα δις ευρώ των Υπερτιμολογήσεων και των οργίων στο χώρο του Φαρμάκου και της υγείας;
Εσείς άλλωστε δεν μιλήσατε πρώτος για τα σκάνδαλα εταιρειών που ήσασταν έτοιμος να αποκαλύψετε;
Πως φτάσαμε από εκείνο το σημείο να ετοιμαζόμαστε-και να προετοιμάζετε επικοινωνιακά το έδαφος-για μια τροπολογία που θα ματώσει για μια ακόμη φορά τους Ελληνες ασθενείς;
Ποιοι και πως σας πιέζουν κε υπουργέ;
Εχετε ενημερώσει σχετικά και με την πλήρη εικόνα και την πραγματική διάσταση της υπόθεσης τους Αλέξη Τσίπρα και Νίκο Παππά;
Θα συνεπέγραφε ο πρωθυπουργός μια Τροπολογία η οποία θα μας επέστρεφε στο πάρτυ της σπατάλης των δις ευρώ;
Θα έβαζε ο πρωθυπουργός την υπογραφή του σε μια τέτοια τροπολογία αντί να αναζητήσετε αρίστης ποιότητας και χαμηλού κόστους γεννόσημα φάρμακα;
Για το ίδιο θέμα η εφημερίδα Κόντρα-η οποία έβαλε πλάτη για τον ΣΥΡΙΖΑ-γράφει σε σημερινό της ρεπορτάζ>


Να πάει ο Κουρουμπλής στον εισαγγελέα και να πει ονόματα

Αναταραχή και προβληματισμό στο Μαξίμου προκαλούν οι δηλώσεις του
υπουργού Υγείας Παναγιώτη Κουρουμπλή, ότι δέχεται πιέσεις από ισχυρά
λόμπι που εκπροσωπούν ντόπιους φαρμακοβιομηχάνους, πολυεθνικές αλλά
και από την τρόικα, προκειμένου να αλλάξει ο νόμος για να περιοριστεί
η χρήση των γενόσημων που είναι ασυγκρίτως φτηνότερα και μείωσαν
δραστικά το κόστος της φαρμακευτικής περίθαλψης για το ελληνικό
δημόσιο και έδωσαν τη δυνατότητα σε πολλούς άπορους και φτωχούς να
συνεχίσουν να παίρνουν τα φάρμακά τους.
Στην περίπτωση κατά την οποία ο κ. Κουρουμπλής πιέζεται από ισχυρά
επιχειρηματικά συμφέροντα ή από λομπίστες της τρόικας, γεγονός που
εμείς σε καμία περίπτωση δεν αμφισβητούμε και το θεωρούμε πάρα πολύ
πιθανόν, θα έπρεπε να καταφύγει στον εισαγγελέα και να είχε
καταγγείλει ποιοι τον πιέζουν αναφέροντας ονόματα και διευθύνσεις.
Γιατί οι χειρισμοί στο επίμαχο ζήτημα των φαρμάκων, για τα οποία το
ελληνικό Δημόσιο πληρώνει πολλά δισεκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο, δεν
είναι ιδιωτική υπόθεση, αλλά συνδέεται ευθέως με το δημόσιο συμφέρον
και κυρίως με τη ζωή και την υγεία των πολιτών.
Γι΄αυτό ας αφήσει τα μισόλογα και να πει δημόσια, ποιοι είναι αυτοί οι
κύριοι που επιχειρούν να περάσουν νομοσχέδια κατά παραγγελία,
προκειμένου να εξυπηρετήσουν μεγάλα οικονομικά συμφέροντα των
πολυεθνικών, που επί χρόνια λήστευαν τον τόπο.
Γιατί την αγορά φαρμάκων την λυμαίνονται τρεις ισχυροί παράγοντες.
Πρώτον οι πολυεθνικές αμερικανικές και ευρωπαϊκές, δεύτερον οι
ελληνικές βιομηχανίες φαρμάκων που είναι συνδεδεμένες με τα ξένα
μεγαθήρια και τρίτον οι εισαγωγείς των γενοσήμων οι οποίοι κέρδισαν
μεγάλο μερίδιο της αγοράς, πουλώντας φτηνά φάρμακα, που όπως
αποδείχθηκε δεν ήταν επικίνδυνα, όπως ισχυρίζονται οι ξένες
πολυεθνικές.
Το τελευταίο διάστημα έχει ξεσπάσει ένας πόλεμος ανάμεσα στους
εμπλεκόμενους φορείς που έχουν διαμορφώσει πανίσχυρα από οικονομικής
άποψης λόμπι, τα οποία επιχειρούν να περάσουν τις πολιτικές που
εξυπηρετούν τα δικά τους συμφέροντα.
Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες της «kontranews» το λόμπι των
ελληνικών βιομηχανικών φαρμάκων επιδιώκει με κάθε τρόπο, ασκώντας
ισχυρές πιέσεις, να περάσει τροπολογία προκειμένου να βγάλει εκτός
αγοράς τα γενόσημα τα οποία κυκλοφορούν σε όλες τις χώρες του κόσμου.
Το λόμπι των ελληνικών φαρμακοβιομηχανιών έχει συμμάχους και ορισμένες
μεγάλες πολυεθνικές, οι οποίες πιέζουν την κυβέρνηση μέσω της
τρόικας. Επειδή μια τροπολογία η οποία θα περιορίζει δραστικά τα φτηνά
φάρμακα συνιστά κορυφαίο σκάνδαλο, το λόμπι των φαρμακοβιομηχάνων έχει
προχωρήσει σε μια καταιγιστική διαφημιστική καμπάνια σε τηλεοπτικούς
σταθμούς, στην εναγώνια προσπάθειά του να διαμορφώσει το κατάλληλο
κλίμα εξαγοράζοντας τη σιωπή των Μέσων Ενημέρωσης, όταν κατατεθεί η
τροπολογία.
Μάλιστα επειδή δεν μπορούν να διαφημίσουν φάρμακα οι λομπίστες
διαφημίζουν τις εταιρείες των φαρμάκων!!!
Στην ουσία πρόκειται για εξαγορά της σιωπής, εφημερίδων και καναλιών,
αφού η διαφήμιση εταιρειών δεν εξυπηρετεί καμία απολύτως επικοινωνιακή
ανάγκη.
Στην πιάτσα ακούγεται ότι το λόμπι των φαρμακοβιομηχάνων έχει
συγκεντρώσει ένα αστρονομικό ποσό, το οποίο στην πορεία μπορεί να
φτάσει και τα… εκατό εκατομμύρια ευρώ, προκειμένου να ενισχύσει την
καμπάνια στα Μέσα Ενημέρωσης και να πετύχει μια τροπολογία που θα
περιορίζει τα γενόσημα φάρμακα και θα μας ξαναγυρίσει στο παλιοσύστημα
της ληστείας του ελληνικού λαού.
Βέβαια μια τέτοια εξέλιξη θα έχει ως συνέπεια να εξασφαλίσουν οι
Έλληνες βιομήχανοι και κάποιες αμερικανικές και ευρωπαϊκές πολυεθνικές
τριπλασιασμό του τζίρου και ολική επιστροφή στο καθεστώς ασυδοσίας και
μονοπωλίου στα φάρμακα, το οποίο πλήρωσε ακριβά το ελληνικό δημόσιο.
Επειδή οι καιροί είναι πονηροί και το μόνο που δεν χρειάζεται στην
παρούσα φάση η κυβέρνηση είναι η εμπλοκή της σε ένα σκάνδαλό
διαπλοκής, ο υπουργός Υγείας οφείλει να ξεκαθαρίσει την κατάσταση και
να προχωρήσει σε αποκαλύψεις για τις πιέσεις που δέχεται.
Το καλύτερο που έχει να κάνει, είναι να πάει κατ΄ ευθείαν στον
εισαγγελέα για να επιληφθεί των καταγγελιών του, γιατί στο παρασκήνιο
ακούγονται πολλά και διάφορα που μπορεί να εκθέσουν πρόσωπα, αλλά και
την ίδια την κυβέρνηση.
AKOΛΟΥΘΕΙ ΕΝΑ ΠΟΛΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΑΡΘΡΟ ΓΙΑ ΤΑ ΓΕΝΝΟΣΗΜΑ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΔΙΑΒΑΣΟΥΝ ΤΟΣΟ Ο ΑΡΜΟΔΙΟΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ-ΟΣΟ ΚΑΙ ΟΙ ΑΛΕΞΗΣ ΤΣΙΠΡΑΣ ΚΑΙ ΝΙΚΟΣ ΠΑΠΠΑΣ
 
Δημήτρης Παπαδημητριάδης Δημήτρης Παπαδημητριάδης, MD MSc, ψυχίατρος - ψυχοθεραπευτής, maga.gr founder
Στη συνείδησή μας η έννοια του φαρμάκου περιλαμβάνει ακόμη και την ίδια τη συσκευασία που περιέχει το χάπι, που με τη σειρά του περιέχει το δραστικό συστατικό.
Αυτή η παρεξήγηση αφορά ασφαλώς στον ευρύτερο πληθυσμό, ενίοτε και στους ιατρούς, αλλά στην πραγματικότητα είναι τεχνητή και έχει καλλιεργηθεί – απουσία αποτρεπτικών μηχανισμών – μέσω του μάρκετινγκ.
Πραγματικά, οι περισσότεροι θα εκπλήσσονταν αν γνώριζαν πόσο συχνό φαινόμενο είναι να μην έχουν ιδέα οι ιατροί τους για την ακριβή ονομασία της δραστικής ουσίας στο προϊόν που τους συνταγογραφούν. Κάνετε μια δοκιμή στην επόμενη επίσκεψη στον ιατρό σας.
Η κατανόηση όλων αυτών, όμως, καθώς και της γνωστής διαμάχης γενόσημων εναντίον πρωτότυπων, είναι αρκετά δύσκολη χωρίς μια ανάλυση σε βάθος. Θα προσπαθήσω, λοιπόν, να μοιραστώ μαζί σας τις απόψεις μου και τις γνώσεις μου με την ελπίδα ότι θα συμβάλω στην καλύτερη κατανόηση του “προβλήματος”.
Επιτρέψτε μου αρχικά να σας συστήσω – ενδεικτικά – τις πέντε μεγαλύτερες φαρμακευτικές εταιρείες που κατασκευάζουν πρωτότυπα φάρμακα, ώστε να έχετε μια ιδέα για τα μεγέθη:
Johnson & JohnsonΗΠΑ61.90
PfizerΗΠΑ50.01
RocheΕλβετία47.35
GlaxoSmithKlineΗν. Βασίλειο45.83
NovartisΕλβετία42.27
*ετήσια έσοδα σε δισεκατομμύρια δολάρια βάσει δημοσιευμένων ισολογισμών 2009-2010

 

Οι πρακτορες και οι αλλοι

Στο πρώτο έτος της ιατρικής σχολής, η καθηγήτρια της φαρμακολογίας μας καλωσόρισε με την εξής φράση: “κάθε φάρμακο είναι δηλητήριο γιατί επηρεάζει εξωγενώς τη βιολογία του οργανισμού… τα φάρμακα χορηγούνται γιατί σε πολλές περιπτώσεις υπάρχει όφελος που είναι μεγαλύτερο από το βιολογικό κόστος”.
Στο τρίτο έτος της ιατρικής σχολής – όταν ξεκίνησα τις κλινικές μου ασκήσεις – έμαθα ότι οι καλοντυμένοι και συνήθως ευπαρουσίαστοι νέοι και νέες που κυκλοφορούν στα νοσοκομεία με έναν εξίσου περιποιημένο χαρτοφύλακα είναι φαρμακευτικοί αντιπρόσωποι, δηλαδή πωλητές φαρμακευτικών εταιρειών που έχουν σε αυτόν τον χαρτοφύλακα διαφημιστικά φυλλάδια φαρμακευτικών προϊόντων. Δεν μπορώ να ξεχάσω στο τελευταίο έτος των σπουδών μου εκείνον τον φαρμακευτικό αντιπρόσωπο που προσπαθούσε να καταλάβει ποιό ακριβώς μοντέλο αθλητικών παπουτσιών ήταν αυτό που ζητούσε ο ιατρός για τον γιο του, ή άλλους ρόλους που ο δύσμοιρος ήταν αναγκασμένος να υποδυθεί, όπως του ταξιδιωτικού πράκτορα, του μεταφορέα βιβλίων, της γραμματέως συνεδρίου, του υπαλλήλου τροφοδοσίας δεξιώσεων και τόσους άλλους.
Σκεφτόμουν ότι οι περισσότεροι ιατροί στο Εθνικό Σύστημα Υγείας αμείβονται ελάχιστα. Ήταν επομένως αρκετά λογικό να βρίσκουν έδαφος τέτοιες πρακτικές. Δυσκολευόμουν πολύ, όμως, να νιώσω οποιαδήποτε συμπάθεια ως προς τον πιο φοβερό και τρομερό ρόλο που ενίοτε έπρεπε να υποδυθούν οι πωλητές-πράκτορες: εκείνον του εκπαιδευτή. Μάλιστα του εκπαιδευτή. Πιστέψτε με, δεν είναι λίγοι οι ιατροί που συνταγογραφούν μέχρι σήμερα, ακολούθως προς τις συμβουλές και οδηγίες του πωλητή. Στην κυριολεξία εμπιστεύονται και μαθαίνουν από εκείνον τα απαραίτητα, ειδικά για τα καινούρια φάρμακα.
Κάπου τότε, χρονικά, μετανάστευσα στο Λονδίνο για τις μεταπτυχιακές σπουδές μου, αρχικά στο αντικείμενο της Διεθνούς Πολιτικής Υγείας στο London School of Economics και αργότερα στην εξειδίκευση της Ψυχιατρικής. Εκεί συνήθισα να συνταγογραφώ τη δραστική ουσία, όπως είχα μάθει στο πανεπιστήμιο, και ξέχασα εντελώς τους καλοντυμένους πράκτορες των φαρμακευτικών εταιρειών.
Όταν γύρισα στην Ελλάδα τους βρήκα πάλι μπροστά μου. Τους αποφεύγω μέχρι σήμερα, αλλά με κυνηγούν στην κυριολεξία. Ωστόσο, επειδή τους αποφεύγω πραγματικά, δικαιούμαι και μπορώ να γράψω αυτό το άρθρο. Επιστρέφοντας, λοιπόν, στην πατρίδα, εκτός από τους πράκτορες βρέθηκα μπροστά στην παρεξήγηση που αναφέρω στην εισαγωγή μου.
Δεν μου κάνει εντύπωση ο λόγος για τον οποίο οι περισσότεροι συνάδελφοί μου σήμερα επιμένουν να συνεχίσουν να συνταγογραφούν εμπορικά σήματα, γιατί η απάντηση κατά την προσωπική μου γνώμη είναι αυτονόητη. Με απασχολούν όμως οι ιατροί που υποστηρίζουν ότι συνταγογραφούν εμπορικά σήματα των πρωτότυπων φαρμάκων με το επιχείρημα ότι είναι “ανώτερης ποιότητας” και επιπλέον οι ασθενείς που δεν αισθάνονται άνετα με την ιδέα της λήψης ενός γενόσημου “υποκατάστατου του πραγματικού”.

Τα πρωτοτυπα φαρμακα

Όταν μια φαρμακευτική εταιρεία αναπτύσσει – ή αν προτιμάτε ανακαλύπτει – ένα φάρμακο, της χορηγείται δίπλωμα ευρεσιτεχνίας και μια αποκλειστικότητα χρήσης 20 ετών. Αυτό σημαίνει ότι καμία άλλη εταιρεία δεν μπορεί να κάνει χρήση του μορίου, δηλαδή της δραστικής ουσίας του φαρμάκου, για όλη τη διάρκεια της ισχύος του διπλώματος ευρεσιτεχνίας.
Έτσι, όταν το φάρμακο λαμβάνει τις απαραίτητες εγκρίσεις ασφάλειας και δραστικότητας (αποδεικνύεται δηλαδή ότι κάνει αυτό που υπόσχεται ανταποκρινόμενο στις ενδείξεις του) από τους αρμόδιους φορείς (πχ. Aμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA), Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Φαρμάκων (ΕΜΑ) ), αναγνωρίζεται στην φαρμακευτική εταιρεία που κατέχει το δίπλωμα ευρασιτεχνίας μια άδεια αποκλειστικής εμπορίας.
Μεσολαβούν περίπου 10 χρόνια μεταξύ της ανακάλυψης ενός φαρμάκου (και επομένως της απόκτησης του διπλώματος ευρεσιτεχνίας) και του χρόνου στον οποίο έχει πάρει τις απαραίτητες εγκρίσεις από τους αρμόδιους φορείς για χρήση στον άνθρωπο και κατ’ επέκταση για την εμπορική του αξιοποίηση.

Τα γενοσημα φαρμακα

Όταν το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας ενός φαρμάκου λήγει, άλλες εταιρείες νομιμοποιούνται να παράγουν και να πωλούν τη γενική μορφή του, δηλαδή τη δραστική ουσία. Όλα τα γενόσημα φάρμακα στον δυτικό κόσμο υπόκεινται σε αυστηρή επιθεώρηση και συγκεκριμένες διαδικασίες εγκρίσεων προκειμένου να μπορούν να διατεθούν στην αγορά.
Σύμφωνα με την Aμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) αλλά και του αντίστοιχου Ευρωπαϊκού οργανισμού (EMA), όλα τα φάρμακα, πρωτότυπα και γενόσημα, πρέπει να λειτουργούν το ίδιο καλά και να είναι εξίσου ασφαλή.
Τα γενόσημα οφείλουν να έχουν τα ίδια ενεργά συστατικά, δηλαδή τη δραστική ούσια, στην ίδια μορφή και δύναμη (δηλαδή να προσφέρουν την ίδια ποσότητα δραστικών συστατικών στον οργανισμό στον ίδιο χρόνο) και να μπορούν να χορηγούνται κατά τον ίδιο τρόπο, πχ. από την ίδια οδό (λ.χ. από του στόματος) με το πρωτότυπο φάρμακο. Οι δε ειδικές επισημάνσεις και οι αναφερόμενες ανεπιθύμητες ενέργειες πρέπει να είναι ουσιαστικά ίδιες με τις αντίστοιχες, αναφερόμενες για το πρωτότυπο.

Τα αδρανή συστατικά όπως συνδετικά, υλικά πληρώσεως, χρωστικές και αρωματικές ουσίες, μπορούν να διαφέρουν μεταξύ γενόσημων και πρωτότυπων. Υποτίθεται ότι αυτά τα αδρανή συστατικά, δεν αλλάζουν την απόδοση του προϊόντος. Ωστόσο, αυτά τα συστατικά μπορεί να περιέχουν π.χ. λακτόζη ή γλουτένη που θα μπορούσε να επηρεάσει την κινητικότητα του εντέρου και κατ’ επέκταση την απορρόφηση σε ευαίσθητους ασθενείς.
Οι κατασκευαστές καλούνται, επομένως, να τεκμηριώνουν ότι το προϊόν τους ανταποκρίνεται σε όλες ανεξαιρέτως τις προϋποθέσεις που αναφέρω παραπάνω, καθώς επίσης να παρέχουν πλήρη στοιχεία για τη χημική σύνθεση του προϊόντος (δραστική ουσία συν αδρανή συστατικά έκδοχα, πχ. συντηρητικά, προσθετικά γεύσης κτλ.), αλλά και τις διεργασίες που έχουν ακολουθήσει στα διάφορα στάδια παραγωγής, τα μέτρα ελέγχου της ποιότητας που έλαβαν και εφάρμοσαν, κτλ.
Πρέπει, ακόμη, να εξασφαλίζουν ότι οι πρώτες ύλες και τα τελικά προϊόντα πληρούν τις προδιαγραφές που θέτουν κάθε φορά οι αρμόδιοι οργανισμοί, όπως για παράδειγμα να αποδεικνύουν ότι το γενόσημο φάρμακο θα παραμένει ισχυρό, δραστικό και χημικά σταθερό μέχρι την ημερομηνία λήξης που αναγράφεται στην ετικέτα του προϊόντος.
Ακόμη και οι εγκαταστάσεις παραγωγής, επεξεργασίας, δοκιμών και συσκευασίας υποβάλλονται σε ειδικές επιθεωρήσεις, όπως εξάλλου συμβαίνει και με τις αντίστοιχες εγκαταστάσεις των κατασκευαστών των πρωτότυπων φαρμάκων.
Κι όμως, το ισχυρότερο επιχείρημα που έχουν όσοι εναντιώνονται στην καθιέρωση της συνταγογράφησης δραστικών ουσιών αντί εμπορικών σημάτων είναι ότι τα γενόσημα φάρμακα δεν είναι ενδεχομένως το ίδιο ασφαλή και αποτελεσματικά με τα πρωτότυπα.
Θα μπορούσα να υπογραμμίσω και πάλι ότι αρκετοί ιατροί μαθαίνουν τις αλήθειες του πράκτορα. Αλλά για να είμαι δίκαιος, υπάρχουν πράγματι ορισμένες διαφορές. Μολονότι το ενεργό συστατικό σε ένα γενόσημο φάρμακο είναι το ίδιο με το αντίστοιχο πρωτότυπο, οι μικρές διαφορές στο πρωτόκολλο παρασκευής και στη χημική σύνθεση (έκδοχα, πρόσθετα κτλ.) μπορούν να επηρεάσουν το πως λειτουργεί στον οργανισμό μας, τόσο ως προς τη βιοδιαθεσιμότητα της δραστικής ουσίας (ρυθμός και έκταση απορρόφησης από τον οργανισμό), όσο και ως προς την ενδεχόμενη συμβατότητα των έκδοχων με τον οργανισμό.
Για αυτόν τον λόγο, ένα γενόσημο μπορεί στην πράξη να είναι λιγότερο αποτελεσματικό, ή να συνοδεύεται με περισσότερες ανεπιθύμητες ενέργειες. Θεωρητικά όμως, για να γίνει περισσότερο κατανοητό το δεύτερο, θα μπορούσε ένας συγκεκριμένος οργανισμός να έχει αλλεργία σε ένα έκδοχο του γενόσημου, που δεν υπάρχει για τα έκδοχα του πρωτότυπου, ή και το ανάποδο!
Σε κάθε περίπτωση και τουλάχιστον σε ό,τι αφορά στη βιοδιαθεσιμότητα, πρόκειται για λεπτές μικροδιαφορές που στη συντριπτική πλειονότητα των γενόσημων είναι αμελητέες. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα μιας τέτοιας διαφοράς είναι η λεβοθυροξίνη, μια ορμόνη του θυρεοειδούς αδένα που διατίθεται ως εξωγενές συμπλήρωμα με τη μορφή φαρμάκου. Η λεπτή ρύθμιση της θυρεοειδικής λειτουργίας είναι εν προκειμένω πολύ ευαίσθητη σε τέτοιες μικρές διαφοροποιήσεις. Το ίδιο συμβαίνει με ορισμένα αντιαρρυθμικά και αντιεπιληπτικά φάρμακα.

Παρατεταμένη αποδέσμευση είναι η βραδεία απελευθέρωση του ενεργού συστατικού μέσα στον οργανισμό
Ένα άλλο παράδειγμα είναι η αντικαταθλιπτική βουπροπριόνη. Συγκεκριμένα, για την έκδοση της μορφής παρατεταμένης αποδέσμευσης διαφορετικοί κατασκευαστές χρησιμοποιούν διαφορετικές διεργασίες μεταποίησης με αποτέλεσμα ελαφρώς διαφορετικές τεχνολογίες απελευθέρωσης της δραστικής ουσίας μέσα στον οργανισμό.
Ουσιαστικά οι ιατροί πρέπει να είναι σε θέση να γνωρίζουν τον ασθενή τους και τι ακριβώς λαμβάνει ώστε να κάνουν τις απαραίτητες ρυθμίσεις εξατομικευμένα για το επιθυμητό θεραπευτικό αποτέλεσμα.
Aξίζει να σημειώσω ότι δεν είναι όλες οι δραστικές ουσίες διαθέσιμες ως γενόσημα φάρμακα, γιατί μερικές φορές η αγορά είναι τόσο μικρή που δεν υπάρχει νόημα ανταγωνισμού.

Tα γενοσημα ειναι φθηνοτερα!

Τα γενόσημα κοστίζουν συνήθως 30% έως 50% λιγότερο από τα πρωτότυπα. Η διαφορά είναι σχεδόν αυτονόητη, καθώς οι κατασκευαστές των γενόσημων δεν έχουν τα ίδια έξοδα. Συγκεκριμένα δεν είναι υποχρεωμένοι να επαναλάβουν τις αρχικές μελέτες που αποδεικνύουν τη βιολογική αξία της δραστικής ουσίας, ούτε βαρύνονται επομένως με τα αρχικά έξοδα ανάπτυξης. Επίσης, δεν έχουν τα ίδια έξοδα μάρκετινγκ και προώθησης εφόσον η δραστική ουσία έχει γίνει ήδη γνωστή – όπου χρειάζεται – στα χρόνια της αποκλειστικής εμπορίας του πρωτότυπου. Και βέβαια με τη λήξη της αποκλειστικότητας και την είσοδο πολλών γενόσημων ανταγωνιστικών προϊόντων, οι τιμές υφίστανται μεγάλες πιέσεις ώστε σε πολλές περιπτώσεις μειώνεται ακόμη και η τιμή των πρωτότυπων.
Πως όμως να το εξηγήσεις αυτό σε μια Ελλάδα όπου κυριαρχεί η μετακατοχική αντίληψη “φθηνότερο = χειρότερο”; Στη μοναδική χώρα της Ευρώπης στην οποία γνωστή πολυεθνική εταιρεία λιανικής πώλησης αγαθών αύξησε τις τιμές της παλαιότερα για να μπορέσει να πουλήσει περισσότερο;
Διεθνώς, οι κατασκευαστές των πρωτότυπων φαρμάκων ανταποκρίνονται στο σφοδρό ανταγωνισμό που προκύπτει από τη λήξη της αποκλειστικότητας με διάφορες τεχνικές. Η πιο ευγενής από αυτές, σε μια προσπάθεια παράτασης “ζωής” και κέρδους, είναι η ανάπτυξη παραλλαγών των πρωτότυπων φαρμάκων, όπως νέων εκδόσεων “state-of-the-art” που καλύπτονται με νέο δίπλωμα ευρασιτεχνίας. To Nexium, ένα γνωστό εμπορικό σήμα φαρμάκου γαστροπροστασίας, είναι ένα τέτοιο παράδειγμα.
Οι πιο επιθετικές προσεγγίσεις στη χώρα μας αφορούν στους πράκτορες. Μην με παρεξηγείτε… πράκτορες στέλνουν και οι κατασκευαστές των γενόσημων. Ενίοτε μάλιστα περιμένουν μαζί στους προθαλάμους των γραφείων των ιατρών.
Ένα άλλο επιχείρημα των σκεπτικιστών είναι ότι θα αποτελέσει μέγα δυστύχημα να πρέπει να αποφασίζουν …οι φαρμακοποιοί για το ακριβές προϊόν που θα ικανοποιεί τη συνταγή της δραστικής ουσίας που εκδίδει ο ιατρός. Μα αυτό έχουν σπουδάσει, και μάλιστα στο Πανεπιστήμιο! Ασφαλώς και πρέπει να είναι σε θέση να εκτελούν μια συνταγή. Ασφαλώς οι ιατροί πρέπει να συνταγογραφούν δραστικές ουσίες.
Ασφαλώς οι ιατροί δεν έχουν καμία δουλειά σε αυτό το εμπορικό παζάρι.
Τρέφω ιδιαίτερη εκτίμηση σε αρκετούς συναδέλφους μου που έχουν αντίθετη άποψη, όπως τα μέλη Δ.Σ. του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών. Προσωπικά, αισθάνομαι ότι οι επιφυλάξεις τους δεν είναι στη σωστή κατεύθυνση και συγκεκριμένα σε αυτό το ζήτημα συμβάλλουν με αυτές, άθελά τους…, στην περαιτέρω απαξίωση του λειτουργήματός μας.