ΕΦ, ΑΠΑΞ???

Εφάπαξ; Άντε γεια… Έδωσαν εντολή να κουρευτεί την επόμενη των εκλογών!

Η προθεσμία είναι σαφής και τέθηκε με επείγουσα επιστο­λή της Γενικής Γραμματείας Κοινωνικών Ασφαλίσεων:

 Μέχρι τις 8 Μαΐου –δηλαδή τη μεθεπομένη των εκλογών – οι διοικήσεις των ταμείων θα πρέπει να αποφασίσουν με ποιον τρόπο θα «κουρέψουν» (και πάλι) τα εφάπαξ των ασφαλισμένων, ώστε το ύψος τους να συμβαδίζει με τις εισφορές που έχουν καταβάλει στη διάρκεια του εργασιακού βίου.

 Με δυο λόγια, και με εντολή της τρόικας, το εφάπαξ, ως επιπρόσθετη αποδοχή, θα ρυθμί­ζεται πλέον με βάση του τι έχει δώσει ο κάθε εργαζόμενος στο σύστημα και όχι μόνο τα ...

τελευταία χρόνια.

Οι επιλογές που έχουν οι διοική­σεις των ταμείων που χορηγούν υψη­λά εφάπαξ είναι ουσιαστικάδύο: είτε να αυξήσουν τις ασφαλιστικές εισφο­ρές μετακυλώντας στους εν ενεργεία εργαζομένους το οικονομικό βάρος, είτε να μειώσουν το τελικό ποσό του εφάπαξ.

Το πιθανότερο, πάντως, είναι να οδηγηθούμε σε έναν συνδυασμό και των δύο, προκειμένου να επιτευχθεί (με ηπιότερο τρόπο) η σύγκλιση των εισφορών που θα πληρώνει ο εργαζό­μενος στη διάρκεια των ετών που ερ­γάζεται με το ύψος της εφάπαξ παρο­χής που θα έχει όταν θα έρχεται η ώρα της συνταξιοδότησης.

Πάντως, η επιστολή της Γενικής Γραμματείας Κοινωνικών Ασφαλίσεων που έφτασε στα ταμεία ήταν εξαιρε­τικά πιεστική. Δεν αφήνει περιθώρια ελιγμών και δίνει χρονικό περιθώριο 10 εργάσιμων ημερών για να αποφα­σίσουν οι διοικήσεις με ποιον τρόπο θα κλείσουν τις «τρύπες».

Η πίεση, βέβαια, δεν προέρχεται τόσο από τον Κουτρουμάνη όσο από τους δανειστές. Και αυτό, καθώς στο μνημόνιο περιλαμβάνεται μια διάτα­ξη η οποία προβλέπει ότι οι προσαρ­μογές παροχών και εισφορών θα πρέ­πει να έχουν ολοκληρωθεί μέσα στον Ιούνιο.

Εδώ βέβαια υπάρχει ένα πολιτικό ζήτημα: Πώς μέσα σε τόσο ασφυκτι­κά χρονοδιαγράμματα οι διορισμέ­νες από τη σημερινή κυβέρνηση διοι­κήσεις θα λάβουν αποφάσεις που θα δεσμεύσουν και τις νέες διοικήσεις. Αυτό όμως δεν έδειξε να ενδιαφέρει ούτε τους δανειστές ούτε βέβαια και τους διαχειριστές της πολιτικής, που απέφυγαν να το αναδείξουν ως θέμα στο πλαίσιο της προεκλογικής πολιτι­κής ατζέντας.

Για την ιστορία, στους αποδέκτες της επιστολής περιλαμβάνονται οι δι­οικήσεις του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, του Ταμείου Προνοίας Δημοσίων Υπαλλήλων, του ΤΑΠΙΤ, του ΤΑΥΤΕΚΩ, του ΕΤΑΑ και του ΕΤΑΠ-ΜΜΕ.

Εκτός, βέβαια, από το πολιτικό θέ­μα, υπάρχει και το οικονομικό. Αυτό, δηλαδή, που αφορά τις απολαβές των ανθρώπων που ανέμεναν το εφάπαξ. Σε τι ύψος θα κυμανθούν οι νέες μειώ­σεις στο εφάπαξ; Ποιες θα είναι οι αυ­ξήσεις των ασφαλιστικών εισφορών;

Εντελώς τυχαία, προ ημερών διέρ­ρευσε η λίστα με τα ασφαλιστικά τα­μεία που παρουσιάζουν το μεγαλύτε­ρο άνοιγμα ανάμεσα στις παροχές που δίνουν και στις εισφορές που εισπράτ­τουν. Η λίστα σχηματίστηκε ύστερα από έρευνα της Εθνικής Αναλογιστι­κής Αρχής σε συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Και βάζει στο σημάδι συγκεκριμένα ταμεία, τα οποία χορηγούν πολύ υψη­λά εφάπαξ βοηθήματα σε σύγκριση με τις εισφορές που εισπράττουν.

Ποια ταμεία περιλαμβάνει η λίστα;

Στη χειρότερη θέση – με βάση το συγκεκριμένο κριτήριο – φαίνεται να βρίσκονται αυτή τη στιγμή:

1. Το ταμείο των ξενοδοχοϋπαλλήλων, καθώς η παροχή υπερβαίνει κατά 46% την εισφορά.

2. Το ταμείο των εργαζομένων στο φάρμακο με τις παροχές να ξεπερ­νούν κατά 63,9% τις εισφορές.

3. Το ταμείο του προσωπικού στο τα­μείο Νομικών με υπέρβαση 52%.

4. Το ταμείο της ΕΡΤ με υπέρβαση 41,48%.

5. Το ταμείο των υπαλλήλων Αστυνομί­ας με υπέρβαση 45%.

Μεγάλο πρόβλημα φαίνεται να εξα­κολουθεί να έχει το ταμείο των δημο­σίωνυπαλλήλων καθώς, παρά τις δύο μειώσεις που έχουν γίνει μέχρι τώ­ρα, οι παροχές εξακολουθούν να ξε­περνούν κατά 20% τις εισφορές που έχουν καταβληθεί.

Διόλου τυχαίο που λίγα εικοσιτε­τράωρα αργότερα το επικουρικό τα­μείο των δημοσιογράφων, ο ΕΔΟΕΑΠ, ανακοίνωσε το τέλος μιας σειράς υπη­ρεσιών και παροχών που το καθιστού­σαν ξεχωριστό ανάμεσα στα ταμεία και πρακτικά εξομοίωσε τις παροχές του με το ΙΚΑ.

Το θέμα του εφάπαξ αναδεικνύει και το ευρύτερο θέμα της χρηματοδό­τησης των ελλειμμάτων του ασφαλι­στικού συστήματος για το οποίο ανα­ζητείται εναγωνίως λύση. Όπως είναι γνωστό, η απερχόμενη κυβέρνηση έχει υπογράψει με την τρόικα μια συμφωνία που προβλέπει τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά πέντε ποσοστιαίες μονάδες. Η υπογραφή αυτή μεταφράζεται όμως σε μία αντί­στοιχη μείωση - τρύπα στα οικονομικά των ασφαλιστικών ταμείων της τάξεως του 1 δισεκατομμυρίου ευρώ. Το πώς θα μπορέσει να γίνει αυτό, είναι πάλι όλως τυχαίως) ένα θέμα, μια πολιτική απόφαση της επόμενης κυβέρνησης. Και αυτή θα έχει να επιλέξει το πώς θα το βρει μεταξύ δύο επιλογών…

1. Να μειώσει για μια ακόμη φορά τις συντάξεις. Θα είναι η τέταρτη φορά μέσα σε έναν χρόνο, και για να συ­γκεντρωθεί το ποσό του ενός δισεκα­τομμυρίου ευρώ η νέα κυβέρνηση δεν θα περιοριστεί στις συντάξεις άνω των 1.200 ευρώ, αλλά αναγκαστικά θα κα­τέβει και σε (πολύ) χαμηλότερα επίπε­δα.

2. Να επιβάλει ένα ισοδύναμο φορο­λογικό μέτρο, ώστε το βάρος της χρη­ματοδότησης του ασφαλιστικού και της ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας να πέσει στις πλάτες των Ελλήνων φορολογουμένων. Για να συγκεντρωθεί το 1 δισ. ευρώ από τους φόρους θα πρέπει –για παράδειγμα – να αυξηθεί κατά 50% το χαράτσι της ΔΕΗ.

Στο ερώτημα αν μπορεί η επόμενη κυβέρνηση να βάλει και άλλον έναν τέτοιο φόρο, η απάντηση αφορά κυρί­ως τη σύνθεσή της. Πάντως, όταν πρωτοακούστηκε το ζήτημα του φόρου - πόρου για το ασφαλιστικό, οι συν­θήκες στη χώρα ήταν τελείως διαφορετικές. Ο ΦΠΑ ήταν στο 19%, τα τρό­φιμα βαρύνονταν με συντελεστή 9%, δεν είχαμε την ακριβότερη βενζίνη της Ευρώπης, ούτε έναν από τους με­γαλύτερους συντελεστές σε ποτά και τσιγάρα. Στα ακίνητα δεν επιβαλλόταν το χαράτσι της ΔΕΗ και η φορολογι­κή κλίμακα προέβλεπε αφορολόγητο 12.000 ευρώ και όχι 5.000 ευρώ.